De afgelopen eeuw was het in de gangbare melkveehouderij de normaalste zaak van de wereld: kalf en koe werden direct na de geboorte gescheiden. Dit gebeurt nog steeds op grote schaal. De tijden zijn echter aan het veranderen, steeds meer biologische boeren kiezen voor een 'kalfje bij de koe'-aanpak.

Anders willen
Het klinkt zo logisch: een pasgeboren dier kan het beste opgroeien bij de moeder. Waarom worden kalf en koe dan bij elkaar weggehaald? De grootste motivatie voor het scheiden van de dieren is de omzet. Alle melk die het kalfje opdrinkt, kan immers niet worden verkocht. Daarnaast is ook de gezondheid van het kalfje beter te reguleren als het de eerste tijd in een eigen hok doorbrengt. Eenduidig wetenschappelijk bewijs of het een beter is dan het ander is er niet. Boeren die anders willen zijn er wel genoeg.

Grote consequenties
Het is een keuze die in de praktijk vaak behoorlijk wat consequenties heeft voor een boerenbedrijf. Niet iedere boerderij is namelijk geschikt om het kalfje bij de moederkoe te laten opgroeien. Zo moeten het soort stal dat een boer heeft, de hoeveelheid weide en het type diermanagement wel aansluiten op deze keuze. Dat is in de praktijk niet altijd makkelijk te realiseren en heeft vaak behoorlijke consequenties voor melkopbrengst en omzet. Een van onze boeren, het biologisch-dynamische bedrijf Loverendale Ter Linde in het Zeeuwse Oostkapelle, heeft de overstap gemaakt. We spraken ze over de keuze om moeder en kalf bij elkaar te laten: "Bij ons blijven alle kalveren 3 tot 4 maanden bij de moeder. Voor zowel de kippen, de varkens als de koeien geldt: we willen de dieren zoveel mogelijk faciliteren in hun dier-eigen gedrag. Biggen worden hier geboren, drinken 3 maanden bij de moeder, kunnen vanaf dag 1 wroeten in het stro en gaan vanzelf op ontdekking in
de uitloop en de poel. Ook met de koeien doen we dat zo."

Geen melk
De lente heeft zijn intrede gedaan, dat wil voor kalfje bij de koe-boeren zeggen dat er in deze maanden nauwelijks melk is om producten van te maken. Alle kalveren worden immers geboren in de maanden maart, april en mei. Melk voor menselijke consumptie blijft dan nauwelijks over. "Moeder en kalf blijven samen totdat het kalf zonder melk kan en vol op gras over kan. Dat heeft best wel wat consequenties. Zo hebben wij de stal hier speciaal op ingericht en hebben we de eerste maanden geen of nauwelijks melk in de tank. Het werk blijft echter wel gelijk. Om dat allemaal rendabel te krijgen, kunnen wij dus niet anders dan alle melk straks zelf te verwerken tot ijs, boter, karnemelk en vla. De komende weken en maanden gaan we dan ook de ganse verzuiveling weer oppakken. De laatste eindjes moeten nog aan elkaar geknoopt en dan kunnen we helemaal los."

Eerlijke voeding
"Uit respect voor de dieren, vinden wij het erg belangrijk om hen zoveel als mogelijk de ruimte te bieden voor hun dier-eigen gedrag. Dat kost wat, maar op een andere manier kunnen en willen wij het niet meer. Het zal moeten blijken of het financieel uit kan. Onze veestapel zal dan alleen maar groeien als er voldoende afzet voor de zuivelproducten is. Wij zijn er in elk geval van overtuigd dat we, net zoals we in de bakkerij doen, zonder allerlei toevoegingen en poeders, eerlijke en lekkere voeding kunnen maken met en vanuit respect voor het dier-eigen gedrag."