07 feb. 2018 column

Ben je suikerverslaafd?

img

Suikerverslaafd; ik weet er alles van. Jarenlang koos ik voor een redelijk gezond ontbijt en lunch. Maar o wee als het tegen vieren begon te lopen; dan begon de droppot of een stuk chocola achterin mijn bureaula naar me te knipogen en als ik daaraan begon was er geen houden meer aan. Ik ben meer dan 25 jaar een suikerjunkie geweest; vooral 's middags en 's avonds. We weten inmiddels allemaal dat suiker en zoetigheid niet gezond voor ons is en velen van ons willen afkicken van dit verslavende goedje maar dat valt niet mee. Wat kan je daar nou bij helpen? Ik heb tien voedingsmiddelen voor je op een rijtje gezet. Bij mij hebben ze fantastisch geholpen. Ik hoop dat jij er ook wat aan hebt.

Is suiker net zo verslavend als cocaïne?
Even om je een hart onder de riem te steken: als je verslaafd bent aan suiker, weet dan dat dit geen gebrek aan wilskracht is. Het is niet zo dat je geen ruggengraat hebt of geen doorzettingsvermogen. Stop jezelf te kwellen met deze gedachten. Suiker en zoetigheid zijn net zo verslavend als opium, marihuana en zelfs cocaïne. Wie twijfelt er aan de sterk verslavende werking van cocaïne?  Niemand. Suiker heeft op je hersenen een vergelijkbaar, verslavend effect als cocaïne.

Dr. Serge Ahmed, een wetenschapper gespecialiseerd in verslavingen van de Universiteit van Bordeaux, deed onderzoek bij ratten. Het bleek dat 94% van de ratten liever intense zoetigheid had dan cocaïne. Er is veel onderzoek dat aantoont dat ratten makkelijk en snel verslaafd raken aan zoetigheid. Om een slag om de arm te houden zeggen wetenschappers dat meer onderzoek bij mensen nodig is. Maar wat denk jij zelf?

Suikerverslaafd: cold turkey of stapje voor stapje afkicken?
Er zijn veel verschillende adviezen in omloop over hoe je het beste kunt afkicken van zoetigheid. De een adviseert cold turkey ofwel (een tijdlang) helemaal stoppen met zoetigheid, een ander adviseert het stapje voor stapje te doen. Persoonlijk zit ik daar tussenin: doe het stap voor stap maar zet wel forse stappen. Je hoeft zoetigheid niet helemaal te vermijden, je lichaam heeft een beetje zoetigheid ook gewoon nodig, maar kies wel bewust de vorm van zoetigheid die je toelaat. Stop om te beginnen zoveel mogelijk met het eten van kant en klaar gebak, koeken, snoepgoed, ja ook drop (is grotendeels suiker), zoete zuiveltoetjes, ijs, chocola, zoete snacks en alles waarvan het overduidelijk is dat er veel suikers inzitten. Als je deze stap neemt ben je al een heel eind op de goede weg.

Vervang ze door gezondere dingen, die ook nog best zoetig mogen zijn, maar dan wel een gezondere vorm van zoet, zoals zoet fruit of desnoods zelfgemaakte zoetigheid zonder witte suiker. De volgende stap, afbouwen, wordt dan al makkelijker want je zult snel merken dat je smaakpapillen je komen helpen: ze signaleren al vrij snel dat veel bewerkte producten extra gezoet zijn en je gaat ze steeds minder lekker vinden. Wees je hiervan bewust en maak steeds vaker gezondere, minder zoete keuzes. Wat kan je bij het afkicken van zoetigheid nog meer helpen? Ik heb tien voedingsmiddelen op een rijtje gezet. In willekeurige volgorde.

1. Kokosolie voor een boost extra energie (maar alleen de beste kwaliteit)
Vaak gebruiken we suikers om snel ons energieniveau op te krikken. Hier zijn natuurlijk veel meer manieren voor, zoals diep ademhalen, even snel een trap op en af lopen, een frisse neus halen enz. Je kunt hier ook kokosolie voor gebruiken. Als je suikers grotendeels gaat weglaten uit je menu, voeg dan gezonde vetten toe; dat worden je nieuwe energiegevers. Vooral extra virgin, biologische kokosolie (verpakt in glas, niet in plastic!) kan je snel een boost geven; de vetten ervan worden gelijk omgezet in energie en het smaakt heerlijk. Een dubbele portie energie? Roer dan een lepeltje kokosolie door je koffie! Bulletproof koffie wordt dat genoemd.

2. Gedroogde abrikozen voor de dip rond 4 uur
Als je bloedsuikerspiegel nog erg schommelt (als gevolg van het jarenlang te veel zoetigheid eten) kan je nog een tijdlang last hebben van een enorme behoefte aan zoetigheid. Probeer roze koeken en andere zoete flauwekul voortaan te vermijden en zorg dat je altijd wat gedroogde abrikozen bij de hand hebt. Kies de ongezwavelde, donkerbruine, variant. Ongezwavelde abrikozen zijn een vorm van zoetigheid waarvan je bloedsuikerspiegel niet gelijk weer omhoog schiet. Eet ze samen met wat ongebrande noten zodat je tegelijkertijd wat gezonde vetten binnen krijgt. Eet bewust, kauw goed, proef en geniet ervan. Dit zoetige hapje zit vol met gezonde voedingsstoffen; dat is waar je lichaam energie van kan maken.

3. Noten, zaden en pitten: gezonde bron van plantaardige eiwitten
Het eten van eiwitten is ook een prima manier om een sterke behoefte aan suiker tegen te gaan. Mijn voorkeur gaat daarbij uit naar plantaardige eiwitten, omdat je daarmee zoveel meer andere gezonde voedingsstoffen binnen krijgt. Ik noemde net al de ongebrande noten. Denk hierbij aan amandelen, hazelnoten, macadamia's en/of paranoten. Denk ook aan zonnebloempitten, pompoenpitten en allerlei zaden: sesamzaad, hennepzaad, chiazaad. Zorg dat je hier altijd wat van op voorraad hebt en strooi ze over je salade of eet ze als snack. Kies ook eens een notenpasta zoals amandelpasta, cashewnotenpasta of pompoenpittenpasta. Deze zijn te koop in Ekoplaza. Je kunt hier een heerlijke dressing mee maken, je kunt ze toevoegen aan een groene smoothie of er een (liefst glutenvrije) boterham mee besmeren. Let op: pinda's zijn geen noten maar peulvruchten, die bedoel ik dus niet.

4. Kaneel voor een stabiele bloedsuiker
Je kunt zoetigheid deels vervangen door een zoetig kruid als kaneel. Er gaan bij mij grote hoeveelheden kaneel doorheen. Kaneel staat erom bekend dat het je helpt om je bloedsuikerspiegel stabiel te houden; het helpt op deze manier mee om je behoefte aan zoetigheid te verminderen. Hoe minder bloedsuikerpieken, des te minder dalen er ook zullen zijn en die onbedwingbare behoefte aan suikers ervaren we juist in die dalen. Dat zijn de momenten waarop je voelt dat je snel energie nodig hebt.  Als je bloedsuikerspiegel stabiel is zal je merken dat je behoefte aan zoetigheid is verminderd. Gebruik kaneel waar jij ook maar denkt dat het lekker is: over een bakje fruit, een havermoutontbijt, in een smoothie, over stukjes appel of banaan of door je warme maaltijd als het past bij de andere kruiden.

5. Zoete aardappel (bataat); voeding voor je gezonde darmbacteriën.
Nog zo'n zoet smakend voedingsmiddel dat echter veel gezonder is dan de meeste zoetigheid. Een zoete aardappel is een heel ander product dan een gewone aardappel. Zoete aardappelen zijn een bron van inuline en ook inuline helpt je om je bloedsuikerspiegel in balans te houden. Daarbij geeft het je een langer gevoel van verzadiging en het zetmeel in zoete aardappel behoort tot de categorie resistent zetmeel: dit is waardevolle voeding voor je darmbacteriën. Ondanks het feit dat zoete aardappelen echt zoetig smaken zorgen ze niet voor een stijging van je bloedsuikerspiegel. Ze bevatten ook nog eens veel antioxidanten en vitamine C. Wat wil je nog meer? Zet regelmatig zoete aardappel op je menu!

6. Avocado's voor een gezond, verzadigd gevoel
Let's go green want op zoetigheid alleen kan je niet leven. Je lichaam heeft een grote variatie nodig aan vitamines en mineralen, want uiteindelijk maken de mitochondriën in al je lichaamscellen dáár jouw energie van. Als je behoefte voelt aan eten (zoetigheid) heeft je lichaam in werkelijkheid vaak behoefte aan vocht of aan échte voeding, die verzadigt en gezonde voedingsstoffen bevat. Voordat je rond 4 uur die koektrommel induikt: drink een groot glas water op kamertemperatuur en lepel een halve avocado uit met wat versgemalen peper en zout. Je mag hiermee ook een (liefst glutenvrije) cracker of rijstwafel beleggen. Avocado's bevatten volop voedende stoffen en gezonde vetten waardoor je snel verzadigd raakt. Toch zin in iets zoetigs? Gooi een avocado in je blender met het sap van een sinaasappel en een lepel rauwe cacao en wat stukjes gedroogde abrikoos. Blenden en langzaam oplepelen. Wedden dat je geen behoefte meer hebt aan koekjes?

7. Spirulina; voeding voor je hongerige brein
Nog meer groen: het algje spirulina. Als je regelmatig 's avonds om 10 uur onrustig wordt en last van snaaibuien krijgt is de kans groot dat het niet je buik maar je brein is dat je op pad stuurt. Je brein heeft behoefte aan een dopaminestoot als tegenhanger voor het feit dat je moe wordt. Het beste is natuurlijk om op tijd naar bed te gaan. Lukt dat niet, zorg dan dat je brein wat dopamine krijgt. De grondstof voor dopamine is een aminozuur dat tyrosine heet en dat vind je onder andere in spirulina. Spirulina wordt ook wel de 100% natuurlijke multivitamine genoemd. Het is ook een prima bron van goed opneembare eiwitten. Meer over spirulina lees je hier. Drink een groot glas water op kamertemperatuur en neem enkele tabletten spirulina. Zie ze als voeding, niet als medicijnen, ook al zijn ze niet zo lekker.

8. Volop groenten voor je lichaam van morgen
Iedere voedingsdeskundige is het er wel over eens; we zouden veel meer groenten moeten eten. Niet alleen groene, maar in alle kleuren van de regenboog. Iedere kleur heeft zo haar eigen voedingsstoffen voor ons. Groenten zitten vol stofjes die ze als plant beschermen tegen schimmels, insecten en ziektes. Precies deze zelfde stofjes beschermen ons ook tegen allerlei ziektes, schimmels en virussen. Al deze stoffen samen voeden al onze cellen, waarin onze energiefabriekjes zitten. Je lichaam verandert voortdurend; iedere seconde. Het bouwt zich op uit wat je vandaag eet. Je lichaam van morgen ligt vandaag op je bord.

Doe eens stoer en eet op je werk om vier uur eens nonchalant zo'n prachtige rode puntpaprika in plaats van een appel of banaan. De pitjes kan je gewoon opeten, het steeltje gooi je weg. Proef eens goed hoe zoetig zo'n puntpaprika eigenlijk is en visualiseer de blije cellen in je lichaam, die je hiermee volop voeding hebt gegeven om je morgen een wat sterker en mooier lichaam te geven.

9. Pure chocola
Als je zo'n rode puntpaprika hebt gegeten kan je je gezonde snaaibui afsluiten met een stukje pure of rauwe chocola. Wie kent niet het lekkere gevoel dat je krijgt van chocola? Chocola bevat tryptofaan, dat je lichaam omzet in serotonine; een stofje dat je dat lekkere gevoel geeft. Pure chocola bevat ook magnesium, een rustgevend stofje dat veel vrouwen tekort komen, vooral als ze stress hebben. Bedenk dat afkicken van zoetigheid voor je lichaam ook een vorm van stress is. Pure chocola bevat ook theobromine en cafeïne, waarvan je brein een boost krijgt, en daarnaast volop antioxidanten. Kies rauwe cacao of pure chocola met minimaal 70% cacao. Hoe donkerder hoe beter. Wil je juist afkicken van een chocoladeverslaving (herkenbaar!) koop dan 90% of zelfs 99% en rasp dit 's morgens over je (fruit)ontbijt. Erg lekker!

10. Eieren; vooral voor een suikervrije start van de dag
Als er iets is waarmee je het jezelf moeilijk maakt om suikervrij de dag door te komen, dan is het door te starten met een zoetig ontbijt. Geloof me; de meeste ontbijten zijn te zoet voor mensen met een schommelende bloedsuikerspiegel. Vooral boterhammen. Brood reageert als suiker in je lichaam. Een goede start van de dag is daarom iets met eieren. Maak een omelet met wat groenten (toevallig nog wat over van gisteren?) of een roerei met veel groene kruiden en wat zoete aardappel, wilde zalm of feta erdoor. Of probeer eens een bakje warme havermout met stukjes avocado en een gepocheerd eitje erover. Bestrooi met wat (sesam)zaadjes. Echt top! Eieren en sesamzaadjes bevatten net als spirulina ook tyrosine, dat je een goed gevoel geeft.

Afkicken van zoetigheid valt niet mee. Schrap vooral zoveel mogelijk bewerkte voedingsmiddelen: aan 80% daarvan is suiker toegevoegd. Speel het verslavende spel van de voedingsmiddelenindustrie niet meer mee en stap eruit. Je zult er heel veel gezondheid en energie voor terugkrijgen.

Deze blog is geschreven door Marjolein Dubbers, ambassadrice van Ekoplaza. Hierdoor onttrekt Ekoplaza zich aan eventuele voedings- en gezondheidsclaims of inbreuk op auteursrecht.

avatar

Marjolein Dubbers

Food- en lifestylecoach

Marjolein Dubbers (1958) ontdekte in een flinke burn-out de kracht van vitale voeding: “Door mijn voedingspatroon drastisch te veranderen kreeg ik, tegen alle verwachting in, op korte termijn mijn energie terug. Zelfs op een hoger niveau dan ik jarenlang had gehad! Mijn kennis en ervaring deel ik met andere vrouwen via mijn Energieke Vrouwen Academie én mijn ambassadeurschap voor Ekoplaza.” Meer informatie over Marjolein? Lees het op haar website www.energiekevrouwenacademie.nl of houdt www.ekoplaza.nl/vitaal-ouder-worden in de gaten voor tips, informatie en recepten van Marjolein.