17 jul. 2024 gezonde bodem

Biodiversiteit begint bij het zaadje

img

Je verzetten tegen de natuur of er juist gebruik van maken? Onze telers doen het laatste. Ze gebruiken biodiversiteit om het systeem weerbaar te maken. En dat geldt niet alleen voor de teelt van gewassen maar ook voor de zaden die ze gebruiken. 

Biologisch zaad is topsport
Van een zaadje een slaplant maken, dat lukt vaak nog wel - mits de slakken je niet te slim af zijn-. Maar hoe maak je vervolgens van een slaplant weer nieuwe zaadjes? Daarvoor moet je hem laten doorschieten: uit de slakrop schiet een stengel waar bloemetjes aan komen. Als je ze laat afrijpen kun je de zaadjes oogsten en weer voor het jaar daarop gebruiken. Zo gaat het ook bij de biologische zaadteelt. Uiteraard op biologisch gecertificeerde akkers waar zonder kunstmest, chemische bestrijdingsmiddelen en GMO wordt gewerkt. In de Nederlandse biologische teelt is het gebruik van biologische zaden voor de meeste gewassen verplicht.

Ook bij het ontwikkelen van nieuwe rassen mag er niet worden ingegrepen. Dat kan soms best een uitdaging zijn. Door eigenschappen met elkaar te combineren creëer je nieuwe rassen. Alles wat er wordt ingekruist komt uit de natuur. Biodiversiteit is dus superbelangrijk voor veredelaars, anders valt er weinig te kruisen. En als je dan eindelijk de perfecte combi hebt kan het zomaar zijn dat de zaadjes bijvoorbeeld niet goed kunnen kiemen. Tja, dan moet je weer opnieuw beginnen.

Tientallen soorten
Sla is toch gewoon sla? Nou nee dus. Alleen al bij Ekoplaza hebben we tientallen verschillende soorten: rode sla, veldsla, eikenbladsla, kropsla, ijsbergsla, rucola, jonge sla, little gem. Het is een bonte mix. Iedere soort heeft ook weer verschillende varianten. Van soorten die je vroeg in het voorjaar kunt oogsten tot najaarsgewassen. En sommige soorten zijn weer aangepast aan een bepaalde bodem en klimaat. De botersla uit Spanje bijvoorbeeld: een heel ander ras dan de botersla die we in Nederland telen. Joep van de Bool van biologische tuinderij 'De Waog' teelt gewassen die je 20 jaar geleden in Nederland nog niet tegenkwam: palmkool (cavolo nero), zoete bataat en zelfs meloenen. De rassen die hij gebruikt zijn speciaal op het Nederlandse klimaat en de bodem aangepast. Joep vertelt er trots over: "De zoete bataat doet het boven verwachting goed. Hij is niet gevoelig voor ziektes en vraagt weinig bemesting."

Verbinden van de keten
Maar ook consumentenbehoeftes veranderen. Zo was de winterpostelein vroeger niet aan te slepen maar is er tegenwoordig nauwelijks belangstelling voor. Little gem daarentegen is momenteel juist heel gewild. Onlangs hebben we met onze sla-telers gekeken welke little gemrassen het beste bij hun bedrijf passen. We keken niet alleen naar de grond, maar ook welke soorten aansluiten op het wisselplan en hoe we kunnen zorgen dat we de oogst doseren zodat niet alles tegelijk komt. Ook over het verpakken van de sla hebben we meegedacht. Er kwam zelfs een heuse slaproeverij aan te pas. Over sla is zoveel te leren en te proeven dat een sla-sommelier niet eens zo gek zou zijn!

We vinden het belangrijk om dit soort ontwikkelingen samen met onze telers en groenteveredelaars te doen. Alle schakels in de keten hebben enorm veel kennis op hun specifieke gebied. Als je dat combineert creëer je de mooiste en de lekkerste producten waar de biodiversiteit baat bij heeft. 

Houd ons voedsel gentech vrij
Gentech is momenteel een hot topic in Europa. Genetisch gemanipuleerde groenten en fruit komen, dankzij strenge regels, gelukkig bij ons nog nauwelijks voor. De Europese Commissie is echter aan het bekijken wat de mogelijkheden zijn om de regels rond genetische modificatie te versoepelen. Wij doen daar niet aan mee. Wil je weten waarom we daar zo op tegenzijn? 

Lees meer