Ekoplaza staat voor 100% biologisch. Als maatschappelijk betrokken winkelketen zetten we ons in voor een betere wereld en gezondere voeding. Daarin horen chemisch-synthetische pesticiden niet thuis. Het Nederlandse Pesticide Action Network (PAN) is één van de 600 wereldwijde organisaties die hetzelfde denkt. Het doel: het uitbannen van het gebruik van schadelijke bestrijdingsmiddelen in de landbouw (en daarbuiten) en échte kringlooplandbouw waarin niet de kilo-opbrengst centraal staat, maar kwaliteit en duurzaamheid leidend is. In een vierluik brengen klinisch-chemisch en biochemisch laboratoriumassistent Margriet Mantingh en biochemicus Hans Muilerman ons dit jaar op de hoogte.

Volgens het PAN Nederland zijn de wettelijk toegestane residuen van pesticiden in groenten en fruit niet veilig. Ook belasten ze het milieu waardoor de biodiversiteit in rap tempo afneemt. Hoe worden die normen eigenlijk vastgeteld? En wat betekent dit voor alles dat groeit en bloeit in de natuur? Hans Muilerman legt het uit. Hans: “De normen van pesticideresiduen voor ons voedsel zijn niet veilig, al helemaal niet voor opgroeiende kinderen en zwangere vrouwen. De overheidsaannames van wat veilig is zijn niet op wetenschap gebaseerd en de ontwikkeling van een kind - gestuurd door minieme doses hormonen - raakt makkelijk in de war. Met als mogelijke schade leer- of gedragsproblemen op latere leeftijd." (Lees onderstaand 'Veilige dosis?')

Mens versus natuur
"Voor de gezondheid van het oppervlaktewater wordt een zeer strenge norm gehanteerd. De gebruikte normen voor ons intern ecosysteem (onze stofwisseling) staan in geen verhouding met de normen voor het oppervlaktewater. Plat gezegd betekent dit dat bijvoorbeeld in babyvoeding 1205 keer meer van het insecticide imidacloprid (zie kader) mag zitten dan in slootwater! Bestrijdingsmiddelen gaan door de placenta heen en zijn daarom een groot risico voor het ongeboren kind. In de biologische landbouw is het gebruik van dit soort synthetische bestrijdingsmiddelen in principe verboden."

Promoot omschakeling naar bio
"De beestjes in de grond en het water die besmet zijn met toxische middelen uit de landbouw, zorgen voor doorvergiftiging van zoogdieren en vogels die hiervan eten. Veel overleven die vergiftiging niet. Recent onderzoek laat duidelijk zien dat populaties van weidevogels en insecten in hoog tempo verdwijnen. Via het eten van met residuen besmet voedsel word ook jij hieraan blootgesteld. Het is belangrijk dat gangbare boeren die naar biologisch willen omschakelen voldoende financiële en technische ondersteuning krijgen. Als jij als consument hun producten koopt in de winkel, geeft dat de snelte oplossing voor de vermindering van schadelijk pesticidegebruik."

Veel partijen zeggen nog steeds niet te kunnen telen zonder chemisch-synthetische bestrijdingsmiddelen. In Europa zijn meer dan 150.000 biologische boeren die bewijzen dat het wel kan. Uit diverse studies blijkt ook dat we de wereld kunnen voeden zonder deze riskante middelen als we onze vleesconsumptie reduceren en voedselverspilling verminderen. 

Veilige dosis? 
Voor het gebruik van pesticiden moet de fabrikant de door de EU vastgelegde veiligheidstesten uitvoeren. Een belangenconflict van jewelste: de slager keurt z'n eigen vlees! Er hoeft niet gekeken te worden naar hormoonverstoring, hersenschade en effecten op ons immuunsysteem. Uit zijn metershoge rapport maakt de fabrikant ook zelf een samenvatting. Doorgaans wordt bij de beoordeling voor goedkeuring alleen die samenvatting gelezen en blijven mogelijke manipulaties onder de radar. Hierop wordt de Aanvaardbare Dagelijkse Inname (ADI) en de voedselnorm (MRL) vastgesteld. 

Ontelbare wetenschappelijke studies worden niet meegenomen. Ook niet als daaruit blijkt dat er grote gevaren zijn, zoals met het "bijengif" imidacloprid. Bij dergelijke gifmiddelen bleek een langere blootstelling aan zeer lage, toegestane concentraties net zo schadelijk voor bijen en andere insecten als een kortdurende blootstelling aan een hogere concentratie. Er is voor vele pesticiden geen veilige dosis vast te leggen en effecten van pesticidecocktails die we dagelijks binnenkrijgen worden niet meegerekend. 

Je leest nu deel 2 van het pesticiden dossier. 

Lees hier deel 1: geniet van voedsel met veel minder gif
Lees hier deel 3: ons hormoonsysteem
Lees hier deel 4: gevaarlijkste pesticiden verboden