Ekoplaza staat voor 100% biologisch. Als maatschappelijk betrokken winkelketen zetten we ons in voor een betere wereld en gezondere voeding. Daarin horen chemisch-synthetische pesticiden niet thuis. Het Nederlandse Pesticide Action Network (PAN) is één van de 600 wereldwijde organisaties die hetzelfde denkt. Het doel: het uitbannen van het gebruik van schadelijke bestrijdingsmiddelen in de landbouw (en daarbuiten) en échte kringlooplandbouw waarin niet de kilo-opbrengst centraal staat, maar kwaliteit en duurzaamheid leidend is. In een vierluik brengen klinisch-chemisch en biochemisch laboratoriumassistent Margriet Mantingh en biochemicus Hans Muilerman ons dit jaar op de hoogte.

Het tij is aan het keren. Consumenten accepteren het niet langer dat hun voedsel residuen van pesticiden bevat. Steeds meer wetenschappers onderzoeken de relatie tussen ernstige aandoeningen zoals kanker en Parkinson en het gebruik van toxische stoffen. De Europese Unie haalde in de afgelopen jaren ruim veertig gevaarlijke bestrijdingsmiddelen van de markt. “En dan hebben we nog Frans Timmermans, onze nationale held”, aldus Hans Muilerman en Margriet Mantingh.

Alweer even geleden, in 2009, is binnen Europa een eerste mooie slag gemaakt. Toen is besloten de regelgeving te moderniseren: alle kankerverwekkende en hormoonverstorende pesticiden moesten verboden worden. Mensen mochten ‘niet meer in contact komen’ met de gevaarlijkste pesticiden. Ook niet op een zogenaamd ‘veilig’ niveau. Hans: “Sinds die tijd zijn in Europa meer dan veertig extreem toxische stoffen verboden die in de rest van de wereld nog toegelaten zijn. Vorig jaar nog is mancozeb verboden, het meest gebruikte schimmelbestrijdingsmiddel in ons land."

Groot goed
Daarnaast zijn in Europa de drie meest schadelijke neonicotinoïden verboden*. Deze beruchte pesticiden leidden tot het bijna uitsterven van vele insecten, met name wilde bijen. “Een groot goed dat Europa met dit verbod komt; op landelijke schaal was dat waarschijnlijk nooit gebeurd.” Over middelen met glyfosaat, waaronder onkruidverdelger Roundup, woedt al jaren discussie. Besloten werd deze middelen nog vijf jaar toe te laten. “In 2022 volgt de beoordeling. Spannend. Het Europese Parlement heeft al uitgesproken dat het verboden moet worden, maar de conclusie van vier EU-landen die de risico's van glyfosaat weer onder de loep namen, is dat glyfosaat voldoet aan de toelatingscriteria.”

Een wonder
“En tot slot hebben we Timmermans, onze nationale held, met zijn Farm to Fork-plan. Hierin staat dat in Europa het gebruik van bestrijdingsmiddelen in 2030 tot de helft gereduceerd moet zijn. Overigens is Nederland wel voorloper in Europa wat betreft plantsoenen: in openbaar groen en op sportvelden mag niet meer met gif worden gespoten. Dat is gelukt, omdat de industrie en landbouwlobby daar niet voor gaan liggen. Hun macht is enorm, ook in Europa deelt de industrie de lakens uit. Het is een wonder dat we - PAN samen met andere NGO’s en bezorgde burgers - zoveel succes bereiken.”

“Ook in de samenleving is nu heel veel gaande. Mensen willen het niet meer, al die gifstoffen in het milieu. Ze zijn bezorgd over hun gezondheid, over de insectenterugloop. Je ziet ook dat wetenschappers zich vaker melden in de media en bijvoorbeeld de toelatingsprocedures van bestrijdingsmiddelen achterhaald noemen. Dat is geweldig. Allemaal nieuwe geluiden die we twintig jaar geleden helemaal niet hoorden.”

*In kassen zijn neonicotinoïden nog wel toegestaan, mits het geloosde afvalwater voor 95% gezuiverd wordt.

Je leest nu deel 4: gevaarlijkste pesticiden verboden. Het laatste artikel van het pesticiden dossier. 

Lees hier deel 1: geniet van voedsel met veel minder gif
Lees hier deel 2: Het ecosysteem van mens en natuur
Lees hier deel 3: ons hormoonsysteem