Pipie Smits van oyen van de koekoek

Maak kennis met teler Pipie! Samen met haar man Marc en zoon Gijs runt zij gemengd bedrijf De Koekoek in Drimmelen. Aan de rand van de Biesbosch werkt zij met zorg en aandacht aan de lekkerste producten. Sinds 1999 teelt zij op biologische wijze verschillende groentes.

De kringloop op het bedrijf

De Koekoek kenmerkt zich door een grote verscheidenheid. Naast de groenteteelt bestaat de landbouw ook uit vleesvee en akkerbouw. Ze proberen de kringloop rond te maken. Voor de akkerbouw is een vruchtwisseling met grasklaver een kostbaar goed.

De grasklaver wordt gegeten door de kudde koeien. De mest wordt weer aan het land teruggegeven en zorgt voor een goede start voor de akkerbouw gewassen. De groenten met een afwijkende vorm en de koolbladeren worden weer aan de koeien gevoerd. Zo komt al het voer voor de koeien van eigen bedrijf.

Groenten geteeld door Pipie

Bekijk alle groentes

Opgegroeid op De Koekoek

Misschien is het toeval, misschien niet. In 1998 werd Gijs geboren en dat was ook het jaar waarin zijn ouders, Pipie en Marc, besloten volledig biologisch te gaan werken. Weg met bestrijdingsmiddelen en kunstmest: landgoed De Koekoek werd zo groen als het maar kan. Sindsdien worden er bieten, wortels, kool en mais biologisch geteeld. Gijs groeide er vanaf het begin tussen op. Als kind reed hij al mee op de tractor en wist hij dat hij boer wilde worden. Na zijn studies in Wageningen en Engeland werkt hij nu samen met zijn ouders op het familiebedrijf.

Alle ruimte

Op De Koekoek krijgt de natuur alle ruimte. Tussen de akkers staan bloemstroken en brede randen met struiken die vogels zoals de patrijs beschermen. Het bedrijf ligt vlak bij de Biesbosch, een gebied dat bruist van het leven. “Wild genoeg,” zegt Gijs. “Onze familie woont en werkt hier sinds 1830. Het landschap is gevormd door inpoldering en verkaveling, en we boeren altijd samen met de natuur.”

Vier meter hoog gras

Speciaal voor de koeien plantte Gijs een paar hectare olifantsgras aan, een bijzonder gewas dat hij leerde kennen tijdens zijn stage. Het is niet eetbaar voor mensen, maar perfect als vloerbedekking in de koeienstal. Stro is moeilijk biologisch verkrijgbaar en duur, dus dit bleek een slimme en duurzame oplossing. Na een paar jaar groeiden er stevige pollen van wel vier meter hoog. Wanneer het gras droog is, wordt het gemaaid, versnipperd en gebruikt als comfortabel strooisel waar de koeien graag op liggen.

Zo sluit De Koekoek de cirkel. De gebruikte bodembedekking gaat naar de composthoop en voedt daarna opnieuw het land. Reststukken van de gewassen, zoals koolbladeren en groenten die niet verkocht worden, worden weer aan de koeien gevoerd. Niets gaat verloren.

Niet ploegen, lekker groeien

Naast akkerbouw en veeteelt zijn Gijs, Pipie en Marc ook koolstofboeren. Zij planten gewassen die koolstof opslaan in de bodem. Organisch materiaal zoals plantenresten en wortels bevat koolstof die vrijkomt wanneer je een akker omploegt. Maar op De Koekoek blijven de graslanden met rust. Het uitgebreide wortelnetwerk houdt de koolstof vast in de grond. Vooral de stukken met zware kleigrond zijn daar ideaal voor, omdat ze minder geschikt zijn voor landbouw.

Alles tegelijk

Koolstofboeren klinkt misschien futuristisch, maar De Koekoek lijkt juist op het traditionele Nederlandse gemengde bedrijf: verschillende gewassen, wat vee en alle ruimte om te experimenteren. Rode, gele en gestreepte bieten, wortels in drie kleuren, kool, koolraap, tuinbonen, aardappelen en nog veel meer. Vooral vergeten en bijzondere gewassen hebben de voorkeur.

Maar zoveel teelt betekent ook drukte. “Nu is de koolraap klaar om te oogsten en moeten de koeien tegelijk de stal in. Zijn de bonen rijp, dan moet ook het gras gemaaid,” vertelt Gijs lachend. Lange dagen en hectische tijden horen erbij. “Er is altijd iets te doen, en ik zou het niet anders willen.”

Van landbouwgrond naar agroforest

Een flink stuk landbouwgrond is omgezet naar een agroforest, een landbouwbos. Met jullie hulp zijn er bomen geplant en bloemranden aangelegd, zodat de biodiversiteit structureel wordt gesteund. Pipie: ‘Bos en landbouw zijn op deze plek gecombineerd. We hebben bijvoorbeeld fruitbomen geplant met bessenstruiken eronder. En in een ander weiland hebben we notenbomen, kastanjes, eiken en beuken gezet. Met die bomen binden we CO₂ en ze houden ook het water vast. Onder de bomen kunnen onze varkens scharrelen, en op warme zomerdagen vinden onze koeien er schaduw.’

ekovriend, bedankt!

Samen met alle Ekovrienden is er in 2022 volop gedoneerd om de agroforestry op het landgoed van teler Pipie Smits van Oyen uit te breiden. We hebben met z'n allen de schouders eronder gezet met een geweldig resultaat voor de natuur. Vol trots hebben we een cheque kunnen overhandigen aan Pipie met een prachtig gespaard bedrag vanuit de Ekovrienden, gecombineerd met het koolstofboeren-project. Pipie is namelijk samen met andere telers en boeren onderdeel van een project waarbij CO₂ wordt opgeslagen op het bedrijf.

Recepten met de groenten van Pipie

Bekijk onze recepten

Waar kunnen we het bezorgen?

Waar wil je je boodschappen ophalen?

Vind een ophaalpunt