Je krijgt de energierekening en de tranen schieten in je ogen: zóveel? Wat een tegenvaller, helemaal als je net de verbouwing hebt afgerond van een nieuwe, duurzame champignonkwekerij. Dat overkwam Dorus Heeren van champignonbedrijf Heereco. Maar als de nood hoog is, is een goede zakenpartner dichtbij. 

De nieuwe champignonkweekruimte bij Heereco is zo duurzaam mogelijk. Warmtewisselaar, isolatie, plek voor zonnepanelen: alles erop en eraan. "Champignons verbouwen is een energie-intensieve zaak," legt Dorus Heeren uit. "De lucht in de cellen waar de champignons groeien op bedden van stro en kippenmest, moet lijken op de atmosfeer van een bos in de herfst. Goede ventilatie en een temperatuur tussen de 16 en 19 graden, dat is ideaal." Dat kost nogal wat energie. En precies toen de nieuwe kwekerij af was, schoten de energieprijzen door het dak. 

Goede verstandhouding
"Wij kregen voor onze winkels ook zo'n energienota waar je van schrikt", zegt René Oosting, hoofd Inkoop groenten en fruit voor Ekoplaza. "We dachten meteen: hoe werkt dat voor onze leveranciers? Toen Dorus hints gaf dat het best krap werd allemaal, zijn we direct koffie gaan drinken." De twee hadden een open gesprek. "Dat lijkt misschien vreemd, maar onze verstandhouding is niet afnemer en leverancier, we zijn meer samenwerkende bedrijven. Ik ben geen boer, hij is geen winkelier, we hebben elk onze expertise." Dorus trok een spreadsheet open: dit komt er binnen, dit is wat alles kost. Nee, dat was geen kloppende som. Wat nu, is er nog toekomst? 

Net als vroeger
In de jaren zeventig begonnen de ouders van Jeffrey en Dorus Heeren hun champignonkwekerij Heereco. "Zij waren echte pioniers, er waren nog maar een paar andere bedrijven die champignons verbouwden. Het was toen een nieuw gewas." Bijna 25 jaar geleden stapte Dorus in het bedrijf van zijn ouders, zijn broer was hem al voorgegaan. En eigenlijk worden de champignons op dezelfde manier geteeld als vroeger, legt hij uit, ook in hun hypermoderne kwekerij.  "We maken een bodem van biologische kippenmest en biologisch stro, met een beetje water en wat natuurgips. Daar worden de schimmelsporen doorheen gemengd en we dekken het af met een laagje aarde. Alle ingrediënten moeten biologisch zijn, en dus geen resten van bestrijdingsmiddelen of groeimiddelen bevatten. Juist bij champignons is dat belangrijk, want ze nemen alle stoffen op uit de bodem waar ze op groeien."

Lekker zen champignons plukken
De champignons van Heereco liggen al jaren in de schappen van Ekoplaza. "Wij kunnen geen peperdure champignons verkopen in de winkel", legt René uit. "Dat willen we ook niet. Ons doel is juist dat zoveel mogelijk mensen biologische boodschappen kunnen doen." En wat blijkt: dat hoeft ook helemaal niet. René en Dorus maakten een afspraak voor de lange termijn, dus Dorus weet dat hij de rekeningen kan blijven betalen en verder kan investeren in duurzaamheid. En René weet dat hij nog jaren de paddenstoelen van Heereco in de winkel heeft. "Dat maakt een samenwerking echt duurzaam, dat we op elkaar kunnen rekenen." Voordeel voor de klanten van Ekoplaza is duidelijk: je weet dat boeren een eerlijke prijs krijgen voor hun oogst.  Dat zijn in het bedrijf van Dorus en Jeffrey dus zo'n 50.000 kilo paddenstoelen per week, in het topseizoen. Tot grote tevredenheid van Dorus, zelfs als het zo druk is dat de twee eigenaren moeten meehelpen om de champignonbakjes te vullen. "Het is een fijn klusje, champignons plukken. Mijn broer en ik hebben het vroeger al vaak gedaan, in schoolvakanties en als bijbaantje. Muziek aan, beetje kletsen met de andere plukkers en gewoon je handen laten gaan, ik word er heel zen van."

Bewust biologische grondstof
Zijn alle champignons geplukt, dan wordt de bodem waar ze opgroeien hergebruikt. Niet om opnieuw champignons op te kweken, maar als champost - een creatieve naam, de combinatie van champignons en compost. "Prachtige voeding voor akkerbouwers," zegt Dorus. "Het verbetert de bodemstructuur en het is goed voor het bodemleven. Liefst leveren we het aan bedrijven die ons van biologisch stro kunnen voorzien. Zo sluiten we de cirkel en zorgen we ervoor dat vrachtwagens nooit leeg rondrijden. Bewust nadenken over elk aspect van de voedselteelt is de basis van de biologische voedselteelt, toch?"