Waarom is dit niet strafbaar? Dat vroeg activiste Katy Olivia van Tergouw zich af toen ze het zoveelste nieuwsbericht zag over milieuvervuiling. Daarom strijdt Katy Olivia met haar organisatie Stop Ecocide voor een aanpassing van het internationaal strafrecht: vernietiging van de aarde moet strafbaar worden als internationaal misdrijf. 

Katy Olivia is in belangrijke mate geïnspireerd door de Schotse advocaat en milieuactivist Polly Higgins, vertelt ze. "Jaren geleden zag ik haar spreken en ik was meteen onder de indruk. Ze wist precies de vinger op de zere plek te leggen: hoe kunnen we dit allemaal laten gebeuren? Hoe hebben we het zover laten komen? Grote bedrijven zijn bezig onze leefomgeving te vernietigen en juridisch kunnen we er niks tegen doen. Ik besloot haar te helpen. Twee jaar geleden is Polly overleden, een groot verlies. Maar stoppen met haar strijd is geen optie, dus ben ik nu directeur van Stop Ecocide Nederland." De Nederlandse afdeling is onderdeel van een grotere, internationale beweging; het manifest is ondertekend van een grotere, internationale beweging; het manifest is ondertekend door meer dan honderdvijftig organisaties uit binnen- en buitenland.

Ecocide, genocide
De internationale organisatie wil ecocide toevoegen aan het Statuut van Rome, het verdrag op basis waarvan het Internationaal Strafhof misdrijven kan vervolgen. Katy Olivia: "Dat is een juridische strijd, dus om te beginnen was een sluitende definitie van ecocide noodzakelijk. Twaalf internationale topadvocaten hebben zich daarover gebogen en het staat nu glashelder op papier: ecocide, is, kortweg, het vernietigen van de natuurlijke leefomgeving". Het aanpassen van de wet is een taai proces: een amendement om de wet te wijzigen kan worden ingediend door één land, maar er is een twee derde meerderheid nodig om het amendementsvoorstel vervolgens aan de nemen. "De eerste steun ontvingen wij van de kleine eilandstaten Vanuatu en de Malediven, omdat daar de gevolgen van vervuiling en klimaatverandering direct voelbaar zijn", vertelt Katy Olivia. "Inmiddels denken landen zoals België, Frankrijk, Finland en Bangladesh er ook over na om het amendement in te dienen, of het in elk geval te steunen."

Boost voor duurzaamheid
Het klinkt ingewikkeld en abstract: wereldwijd lobbywerk, een wetswijziging. Maar met concrete gevolgen, vertelt Katy Olivia. "Als ecocide strafbaar is, geeft dat duurzaamheidsinitiatieven een enorme boost. Ook biedt het handvaten om grootschalige milieuschade flink aan te pakken. Zo kunnen vervuilers strafrechtelijk vervolgd worden, en zich niet meer verschuilen achter de multinationals waar ze voor werken. Zo'n wetswijziging gaat een groot verschil maken."

Mentaliteit
Consumenten kunnen de organisatie ondersteunen door bijvoorbeeld 'Aardebeschermer' te worden en de internationale petitie te ondertekenen. Ook zoekt Stop Ecocide vrijwilligers die willen meehelpen om de campagne bekender te maken, bijvoorbeeld door op festivals en op social media de stichting te promoten. "We hebben de wind in de rug", zegt Katy Olivia. "Klimaatprobleem? Daar was tien jaar geleden echt niet iedereen van overtuigd, maar tegenwoordig zijn de meeste mensen het daar wel over eens. Tegelijkertijd hebben we niet veel tijd, binnen nu en vijf jaar moeten we spijkers met koppen slaan. Het is een wereldwijde mentaliteitsverandering: de aarde vernietigen, dat doe je gewoon niet."