06 mrt. 2024 korte keten

Van boon tot reep: onze chocoladeketen in beeld

img

Zoveel mogelijk lokaal en een korte keten, dat zijn twee belangrijke pijlers van de Ekoplaza-filosofie. We kiezen daarom zoveel mogelijk voor groente en fruit uit Nederland en uit het seizoen. De weg van ons voedsel moet zo kort, gezond en inzichtelijk mogelijk zijn. Maar hoe doen we dat met producten die niet op onze koude Nederlandse grond groeien? 

Net als bananen, mango en koffie houdt de cacaoplant van warmte. Goed groeien doen deze zonaanbidders daarom alleen rond de evenaar. Bij producten van ver zorgen we dat we de lokale boeren kennen, de keten alsnog zo kort mogelijk houden en dat het transport naar Nederland duurzaam is. Onze category manager Kelly Wubbolts ging op bezoek bij de boeren die voor Chocolatemakers, één van Ekoplaza's chocolademerken, cacao verbouwen in Colombia. Voor hun bekende 'Puur Liefde'-repen werken ze samen met de coöperatie Cooagronevada. De cacaoplantages voor deze repen bevinden zich aan de voet van de hellingen van Nationaal Park 'Sierra Nevada de Santa Marta', de hoogste bergketen in dit deel van Colombia. Het herbergt een unieke biodiversiteit en is van grote waarde voor lokale gemeenschappen (indígenas) waaronder de Arhuaco. Hier komt de heerlijke smaakvolle Criollo-cacao vandaan.

Chocolatemakers: single origin cacao
In Amsterdam staat de chocoladefabriek van Chocolatemakers. Hier maken Rodney en Enver de chocolade van boon tot reep helemaal zelf, met veel aandacht en met ambachtelijke machines. Dit doen ze met 'single origin'-bonen van drie verschillende oorsprongen met elk een eigen verhaal, allemaal rechtstreeks ingekocht bij cacaoboeren. Inmiddels verbouwen de boeren in Colombia zelf koffie én cacao. Allebei biologisch. De cacao neemt Chocolatemakers af voor een eerlijke prijs. Daardoor hebben de boeren meer zekerheid. Samen met de vrouwenboerencoöperatie Cooagroneveda - waar meer dan 5000 boerinnen bij zijn aangesloten - creëren ze bufferzones rondom het regenwoud met cacaobomen, om zo ontbossing overbodig te maken.


Koffie en cacao
"Starten met het verbouwen van cacao was hier geen makkelijke opgave", vertelt Kelly. "De boeren hadden in het begin zelf nauwelijks kennis in huis over cacao. Ze wisten weinig over het verbouwen van de planten, maar ook niet over de juiste verwerking van de best wel veeleisende boon. Daarnaast was het land zelf dor en verlaten. Ze hebben hier echt vanuit niks iets moois opgebouwd." In het natuurreservaat Sierra Nevada de Santa Marta werd oorspronkelijk wel koffie verbouwd. Sinds de burgeroorlog runt een groep vrouwen hier de koffiecoöperatie Cooagronevada. Vanaf 2016 verkopen ze bijzondere biologische koffie. Maar die afhankelijkheid van slechts één exportproduct was een risico. De boeren zochten hulp om hun activiteiten uit te breiden. In overleg met Stichting Progreso deed de coöperatie onderzoek naar cacaobomen en wat bleek: de inheemse (hoogwaardige) Criollo-cacao groeide in de achtertuinen van boeren in dit gebied. Kelly vervolgt: "Sindsdien telen ze koffie én cacao. Een van de uitgangsproducten van Ekoplaza is zorgvuldig omgaan met de mensen waarmee we samenwerken, niet alleen dichtbij maar in de hele keten. We willen graag weten met wie we samenwerken, dus vonden we het belangrijk om de locatie van dichtbij te bekijken en kennis te maken met de boeren."

Biologische teelt
Iedereen die bij de coöperatie aangesloten is krijgt nog steeds ondersteuning vanuit Stichting Progreso. Ze leiden de leden op en ondersteunen ze met praktische kennis. De positie van de boeren wordt zo versterkt, omdat ze met deze kennis zelf cacao kunnen verbouwen en verder verwerken. Kenmerkend voor het uitgestrekte land waarop de cacao verbouwd wordt zijn de bergen met schuine heuvels. "Dat zorgt voor een prachtig uitzicht" vertelt Kelly. "Maar belangrijker is dat de schuine oppervlakten zorgen dat de cacao die hier wordt verbouwd organischer kan groeien. De schuine groei zorgt bovendien voor meer schaduw, iets waar de cacaovrucht goed bij gedijt en waardoor hij extra goed groeit. De keuze voor biologische teelt had vooral een economisch motief: het is simpelweg heel duur om kunstmest te gebruiken in deze regio van Colombia. Daarnaast heeft het geholpen om mensen op te leiden hoe ze met hun grond moeten omgaan, want ook dat motiveerde hen om voor biologisch te kiezen. Gemiddeld genomen zie je in Centraal Amerika dat veel land wordt verbrand en veel water wordt verbruikt, maar het is volgens de lokale bevolking het beste om het land gewoon in 'it's original state' te behouden en dat kan met biologische teelt. Wat ik erg leuk vind is dat de boeren zelf ook écht houden van cacao. Voorheen maakten ze de chocolade op traditionele wijze thuis. Wat je hier veel ziet is dat cacaoboeren enkel de bonen verkopen, maar zelf nooit chocolade hebben geproefd. De boeren waar Chocolatemakers mee werkt, kennen zelf het gehele proces. Van boon tot reep."