Welke plant heeft een groeiseizoen van februari tot november, dus bijna het hele jaar? Wat kun je opeten van bladtop tot worteltjes? Wat is de mooiste groente van Nederland volgens teler Joost? Raad maar: het is prei.

Elke dag houden ze in deze tijd van het jaar de app Buienradar in de gaten. Is het helder weer en niet te koud, dan zijn groentetelers Joost en Mandy dolgelukkig. Niet alleen omdat ze zelf niet houden van natte sneeuw en grauwe wolken, maar vooral vanwege hun prei. Begin februari staan de jonge preiplantjes te trappelen van ongeduld om te worden geplant. Dan begint hun seizoen, in een tijd van het jaar waarbij de winter nog niet helemaal is verdwenen. "Dat is het mooie van prei", vertelt Joost. "We hebben een lang groeiseizoen. We telen gewoon op de koude grond, niet in een kas. En de groente hoeft ook niet uit allerlei zonnige uithoeken van de wereld naar Nederland te worden gevlogen. Nee, prei groeit gewoon in Nederland en dat gaat heel goed."

Geen kunst- en vliegwerk
Biologisch, natuurlijk. Dat wist Joost als student van zijn landbouwopleiding al. "Kun je iets zonder chemische middelen laten groeien, dan moet je dat toch doen?" stelt hij. Dus geen onkruidverdelger, geen ongediertebestrijding, geen kunst- en vliegwerk bij Joost. Alle groente op zijn bedrijf Heerlijke Oogst moet het zonder chemie doen. De bleekselderij, de sla, andijvie en venkel, allemaal staan ze buiten. En zijn lievelingsgroente, de prei, is de ongekroonde koning van al die planten. Waarom? "Ik kies vooral groente die ik zelf lekker vind. Lijkt me niet fijn om te moeten werken met een groente die je niet eens lust. Prei heeft allerlei praktische voordelen. In een jaar zonder weersextremen is het een makkelijke plant. Maar vooral: een prei is prachtig om te zien." Hij zegt het echt: hij vindt prei gewoon móói. "Kijk nou eens goed naar die bladeren. De blauwgroene kleur, dat elegante blad, ik vind het schitterend. Als prei goed in z'n vel zit, zie je 'm draaien in de tuin. Heb je dat nog nooit gezien? In de zomer beweegt het blad mee met de zon. Mooi hè?"

Korte prei of lange prei
Bij Ekoplaza ligt de prei van Joost in de winkel met alles erop en eraan. Niet die zogenaamde 'korte prei', een prei waar de bovenkant en de onderkant af is gesneden. Want je kunt de hele prei eten, niet alleen het witte en het lichtgroene gedeelte, maar ook het groene stuk van de stengel. Waarom gooien we dat groene gedeelte dan soms weg? Joost: "Waarschijnlijk komt het door recepten waarin staat 'snijd de prei in ringetjes'. Dat lukt niet met het blad. Maar je kunt het goed verwerken in soep, in stamppotjes, in allemaal gerechten. Als je voorgesneden soepgroenten of bami- en nasigroenten koopt, dan zit daar zeker onze kleingesneden prei in. Daarmee verwaarden we samen met Ekoplaza zoveel mogelijk van onze oogst." Van de prei van Joost gooien we namelijk niks weg. Is de prei te kort of te klein, dan gaat die naar de snijderij. De mooie lange prei ligt in de kratten bij de groenteafdeling. Zo verspillen we niets.

Gek op tractoren
Joost is ook boer geworden omdat hij zo gek is op tractoren. "Van jongs af aan ben ik erdoor gefascineerd. Onverklaarbaar, want mijn ouders hebben geen boerenbedrijf." Als twintiger, terwijl hij nog op school zat, begon hij al zijn eigen bedrijf, hij teelde biologische peultjes. "Ik heb mijn opa in zijn moestuin altijd geholpen met de peultjes, ik wist hoe ik dat moest verbouwen. En ik kwam er al snel achter: ik wil niet elke dag met m'n broodtrommel naar een baas om te gaan werken." Nu is hij eigen baas en hij rijdt op zijn tractor over het land, zelfs terwijl hij dit interview geeft. "We maken hier op het bedrijf ook zelf machines die we nodig hebben om ons werk goed te doen. Dat las ik gewoon aan elkaar. Zo maakte ik een apparaat waarmee ik gaten in de grond kan maken waar ik de jonge prei in kan planten. En een machine waarmee we die prei dan gericht water kunnen geven. Eigenlijk denk ik dat elke landbouwer dat doet, zelf sleutelen om machines aan te passen aan hoe je het wilt hebben."

Ze groeide erin
Afgelopen jaar sloot zijn vriendin Mandy zich officieel aan bij Heerlijke Oogst. "Kijk, ik werkte heel veel, ook 's nachts. Ik ging maar door. Ik wil niet zeggen dat Mandy met me samen is gaan werken omdat we elkaar anders te weinig zagen hoor, ze vindt het echt interessant. We praatten veel over het werk en zo is haar interesse gegroeid." Van een dagje bijspringen op zaterdag tot volledig meedraaien in het bedrijf, zo groeide ze erin. En nu heeft het stel de taken zo'n beetje verdeeld: Mandy regelt het snijden, wassen en verpakken van de groente en Joost doet alles buiten en rijdt op de tractor. Want dat vindt hij het allermooiste. Minstens zo mooi als die blauw-groene prei.